Έναν πλανήτη που «φλέγεται» δείχνουν τα σημάδια της κλιματικής κρίσης σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για το Κλίμα, καθώς το 2023 ο πλανήτης μας κατέρριψε το παγκόσμιο ετήσιο ρεκόρ θερμότητας. Ταυτόχρονα η γη φλέρταρε με το παγκοσμίως συμφωνημένο όριο αύξησης της θερμοκρασίας, με την κλιματική κρίση να υποδηλώνει με κάθε τρόπο ότι είναι εδώ: ακραία καιρικά φαινόμενα σε ένταση και διάρκεια σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus, το 2023 η θερμοκρασία ήταν 1,48 βαθμούς Κελσίου (2,66 βαθμούς Φαρενάιτ) πάνω από ο,τι ήταν στην προβιομηχανική εποχή. Αυτό είναι μόλις και μετά βίας κάτω από το όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου, το οποίο ο κόσμος ήλπιζε να παραμείνει εντός της Συμφωνίας του Παρισιού του 2015 για το κλίμα, ώστε να αποφευχθούν οι επιπτώσεις της υπερθέρμανσης.

Ο στόχος του 1,5 βαθμού «πρέπει να διατηρηθεί, επειδή κινδυνεύουν ζωές και πρέπει να ληφθούν αποφάσεις δήλωσε η αναπληρώτρια διευθύντρια του Copernicus, Samantha Burgess. «Και αυτές οι αποφάσεις δεν επηρεάζουν εσάς και εμένα, αλλά επηρεάζουν τα παιδιά και τα εγγόνια μας» είπε αναφερόμενη στην κλιματική κρίση και την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας.

Οι θερμοκρασίες ρεκόρ που καταγράφηκαν πέρσι είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο αρκετών ανθρώπων στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική, την Κίνα και πολλά άλλα μέρη του κόσμου. Οι επιστήμονες προειδοποιούν επίσης ότι το θερμότερο κλίμα είναι αυτό που ευθύνεται για την εκδήλωση ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως η μακροχρόνια ξηρασία που κατέστρεψε το Κέρας της Αφρικής, οι καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις που κατέστρεψαν ολοσχερώς φράγματα και σκότωσαν χιλιάδες στη Λιβύη, οι πυρκαγιές στον Καναδά που μόλυναν την ατμόσφαιρα στη Βόρεια Αμερική.

Καταστροφές δισεκατομμυρίων

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έζησαν πέρυσι 28 καιρικές καταστροφές που προκάλεσαν ζημιές τουλάχιστον 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων, καταρρίπτοντας το παλιό ρεκόρ των 22 που είχε σημειωθεί το 2020, ανακοίνωσε η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας. Ο αριθμός αυτών των δαπανηρών καταστροφών, οι οποίες προσαρμόζονται για να ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός, έχει εκτοξευθεί, ενώ κατά μέσο όρο ήταν μόνο τρεις ανά έτος τη δεκαετία του 1980 και μόλις έξι ανά έτος τη δεκαετία του 1990.

Εξαιρετικά πιθανό το 2024 να είναι ακόμα πιο ζεστή χρονιά από το 2023

Η υπηρεσία Copernicus υπολόγισε ότι η παγκόσμια μέση θερμοκρασία για το 2023 ήταν περίπου το ένα έκτο του βαθμού Κελσίου (0,3 βαθμοί Φαρενάιτ) υψηλότερη από το παλιό ρεκόρ που σημειώθηκε το 2016. Αν και η διαφορά φαίνεται μικρή, στην πραγματικότητα πρόκειται για μεγάλη διαφορά ώστε να αποτελέσει νέο ρεκόρ. Η μέση θερμοκρασία της Γης για το 2023 ήταν 14,98 βαθμοί Κελσίου (58,96 βαθμοί Φαρενάιτ).

«Πρόκειται για ρεκόρ επτά μηνών. Είχαμε τον πιο ζεστό Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο, Δεκέμβριο» τόνισε η Samantha Burgess. «Δεν ήταν απλώς μια σεζόν ή ένας μήνας που ήταν η εξαίρεση. ‘Εξαίρεση’ ήταν περισσότερο από το μισό έτος» είπε σκωπτικά.

Κλιματική κρίση και φαινόμενο του θερμοκηπίου

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που έκαναν το 2023 το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα. Ο σημαντικότερος όμως παράγοντας ήταν η ποσότητα αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα που παγιδεύουν τη θερμότητα, επισήμανε η αναπληρώτρια διευθύντρια του Copernicus. Αυτά τα αέρια προέρχονται από την καύση άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Άλλοι παράγοντες που συνέβαλαν στην αύξηση των υδρατμών στην ατμόσφαιρα είναι το φαινόμενο Ελ Νίνιο (η προσωρινή θέρμανση του κεντρικού Ειρηνικού που αλλάζει τον καιρό σε όλο τον κόσμο), οι φυσικές ταλαντώσεις στην Αρκτική, στον νότιο και στον Ινδικό ωκεανό, η αυξημένη ηλιακή δραστηριότητα και η έκρηξη υποθαλάσσιου ηφαιστείου το 2022 που έστειλε υδρατμούς στην ατμόσφαιρα.

Ο Malte Meinshausen, κλιματολόγος του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης, δήλωσε ότι περίπου 1,3 βαθμοί Κελσίου της αύξησης της θερμοκρασίας προέρχονται από αέρια του θερμοκηπίου, άλλοι 0,1 βαθμοί Κελσίου από το Ελ Νίνιο και τα υπόλοιπα από μικρότερες αιτίες. Δεδομένου του El Nino και των επιπέδων ρεκόρ θερμότητας των ωκεανών, η Burgess ανέφερε ότι είναι «εξαιρετικά πιθανό» το 2024 να είναι ακόμα πιο ζεστό από το 2023.

«Το 2023 ήταν πιθανώς η πιο ζεστή χρονιά στη Γη εδώ και περίπου 125.000 χρόνια», δήλωσε η επιστήμονας για το κλίμα στο Woodwell Climate Research Centre Jennifer Francis. «Οι άνθρωποι υπήρχαν πριν από αυτό, αλλά σίγουρα είναι δίκαιο να πούμε ότι είναι το πιο καυτό από τότε που οι άνθρωποι έγιναν πολιτισμένοι, ανάλογα με τον ορισμό του «πολιτισμένου». ”

Με πληροφορίες από το Associated Press