Ο κόσμος του μπαλέτου δεν είναι γεμάτος χρυσόσκονη
Πηγή: REUTERS/Lee Smith
Προβλήματα ψυχικής υγείας και διατροφικές διαταραχές στα παρασκήνια διάσημων σχολών μπαλέτου του Ηνωμένου Βασιλείου.
Την μακροχρόνια τοξική κουλτούρα του body shaming και του εκφοβισμού φέρνουν στο φως πρώην χορευτές σε δύο από τις πιο διάσημες σχολές μπαλέτου του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το BBC συγκέντρωσε μαρτυρίες περισσότερων από 50 πρώην μαθητών της Βασιλικής Ακαδημίας Χορού και της σχολής μπαλέτου Elmhurst, οι οποίοι φοίτησαν μεταξύ 2004 και 2022. Πολλοί από αυτούς μίλησαν για το πώς ανέπτυξαν διατροφικές διαταραχές, ενώ άλλοι αναφέρθηκαν σε προβλήματα ψυχικής υγείας με τα οποία παλεύουν ακόμη. Μαρτυρίες που και οι δύο σχολές αμφισβητούν.
Τι συμβαίνει στα «παρασκήνια»
Κάθε χρόνο, εκατοντάδες από τα πιο ταλαντούχα παιδιά του Ηνωμένου Βασιλείου περνούν από οντισιόν για μία από τις μεγάλες επαγγελματικές σχολές μπαλέτου, με όνειρο μια λαμπρή καριέρα στον χορό. Μόνο οι καλύτεροι επιλέγονται και οι περήφανοι γονείς παραδίδουν τα παιδιά τους, ηλικίας μόλις 11 ετών, για να ζήσουν και να εκπαιδευτούν σε ιδιωτικά σχολεία για να κυνηγήσουν τα όνειρά τους.
Η Βασιλική Ακαδημία Χορού στο Λονδίνο, πρόεδρος της οποίας είναι ο βασιλιάς Κάρολος, είναι μία από τις πιο διάσημες στον κόσμο και έχει αναδείξει μια σειρά από διάσημους χορευτές, όπως η Dame Margot Fonteyn και η Dame Darcey Bussell.
Η σχολή μπαλέτου Elmhurst στο Μπέρμιγχαμ είναι επίσης διάσημη και λειτουργεί υπό την αιγίδα της βασίλισσας Καμίλα, η οποία μάλιστα επισκέφθηκε τη σχολή που γιόρταζε τα 100 χρόνια από την ίδρυση της.
Πώς το μπαλέτο συνδέεται με διατροφικές διαταραχές
Είναι αναμενόμενο ότι οι χορευτές μπαλέτου πρέπει να είναι αδύνατοι και γυμνασμένοι για να ανταποκριθούν στους ρόλους τους, και η εκπαίδευση στη σχολή μπαλέτου περιλαμβάνει ένα εξαντλητικό πρόγραμμα, όμοιο με εκείνο των επαγγελματιών αθλητών.
Όμως με τα χρόνια ο κλάδος έχει αποκτήσει τη φήμη των διατροφικών διαταραχών και έχει ασκηθεί κριτική για την επιλογή εξαιρετικά λεπτών μπαλαρίνων σε πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Πρώην χορεύτριες που φοίτησαν στις σχολές τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχουν προβάλει μια σειρά ισχυρισμών σχετικά με τη μεταχείρισή τους, μεταξύ των οποίων:
- Body shaming από τους δασκάλους
- Χρήση «κωδικοποιημένης» γλώσσας για την ενθάρρυνση της απώλειας βάρους
- Συγχαρητήρια από τους δασκάλους για την απώλεια βάρους, κάτι που οδηγούσε στην πρόκληση διατροφικών διαταραχών
- Εκφοβισμός από τους δασκάλους
Aρκεί ένα μόνο σχόλιο για να σου προκαλέσει διατροφική διαταραχή
Μια συνταξιούχος μπαλαρίνα, είπε στο BBC πως έχει ξεκινήσει νομικές ενέργειες εναντίον της Βασιλικής Ακαδημίας Χορού για τη μεταχείριση που, όπως ισχυρίζεται, υπέστη εκεί.
Και οι δύο σχολές δήλωσαν στο BBC ότι εργάζονται σκληρά για να αλλάξουν την κουλτούρα και να θέσουν την υγεία και την ευημερία στην πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτων τους, αλλά οι χορευτές και οι οικογένειές τους λένε ότι οι σχολές άργησσαν να αλλάξουν και απέτυχαν στο καθήκον τους να φροντίζουν τα παιδιά και τους νέους που υποτίθεται ότι έπρεπε να φροντίζουν.
«Είστε πολύ χοντροί για να φάτε ντόνατς»
Η Grace Owen, που φοίτησε στη σχολή μπαλέτου Elmhurst, περιέγραψε πώς ένας καθηγητής χλεύασε τους μαθητές με αφορμή μερικά ντόνατς, τα οποία ήταν διαθέσιμα γι’ αυτούς μετά το μάθημα. Διάλεξε την πιο αδύνατη μαθήτρια και είπε πως μόνο εκείνη επιτρέπεται να φάει ένα, υπονοώντας πως εκείνη μπορούσε να φάει επειδή είχε το σωστό βάρος. «Όλοι οι άλλοι – βασικά είστε πολύ χοντροί γι’ αυτά» είπε στους υπόλοιπους μαθητές.
Όμως αυτό δεν ήταν το μοναδικό περιστατικό. Κατά τη διάρκεια του πάρτι αποφοίτησής της στο Elmhurst το 2020, η Grace λέει ότι η ίδια και αρκετές συμμαθήτριές της ταπεινώθηκαν από μια άλλη καθηγήτρια μπαλέτου, η οποία τους είπε: «Όλες εσείς κορίτσια, εκτός από ένα ή δύο άτομα, πρέπει να χάσετε βάρος, αλλιώς δεν πρόκειται να βρείτε δουλειά».
Η Grace λέει ότι αυτό την έκανε να αισθάνεται ανάξια, προσθέτοντας ότι το μόνο που πραγματικά ενδιαφέρει το σχολείο είναι το πόσο αδύνατη είσαι και πως το περιβάλλον στο Elmhurst είναι τοξικό. «Ο κόσμος του μπαλέτου είναι σκληρός, αλλά το να λες στους ανθρώπους ότι είσαι πολύ χοντρή… δεν νομίζω ότι αυτό σε προετοιμάζει για τίποτα».
«Αν είχα ένα μαχαίρι, αυτό θα σου έκοβα»
Την δική της τραυματική εμπειρία περιέγραψε στο BBC η 30χρονη Ellen Elphick, η οποία φοίτησε πέντε χρόνια στο Elmhurst, αλλά το όνειρό της ήταν να κερδίσει μια θέση στη Βασιλική Ακαδημία Χορού. Το όνειρό της πραγματοποιήθηκε το 2009, όταν σε ηλικία 16 ετών ξεκίνησε τις σπουδές της εκεί. Μέσα σε δύο εβδομάδες όμως το όνειρό της έγινε εφιάλτης, λόγω του body shaming που της έκανε μια δασκάλα.
Όπως λέει η Ellen, την τοποθέτησε μπροστά στον καθρέπτη και της είπε: «Αν είχα ένα μαχαίρι, αυτό θα έκοβα», δείχνοντας «ολόκληρο τον πισινό μου, βασικά όλο τον μισό μηρό μου και μετά το ένα τρίτο της γάμπας μου». Αυτό έκανε το νεαρό κορίτσι να νιώσει ντροπή και μίσος για το σώμα της, ενώ μετά από αυτό η διατροφική της διαταραχή-την οποία είχε αναπτύξει στο Elmhurst- υποτροπίασε.
«Με διέλυσε, δεν νομίζω ότι ποτέ πραγματικά ξαναβρήκα τον εαυτό μου», λέει χαρακτηριστικά, τονίζοντας πως εξακολουθεί να υποφέρει από το τραύμα που της δημιούργησαν κάνοντάς την να νιώθει ότι το σώμα της είχε λάθος σχήμα.
«Αν σου λένε συνεχώς ότι δεν είσαι αρκετά καλός, ότι είσαι άχρηστος… αυτό μπαίνει μέσα σου», τονίζει η ψυχολόγος Gayle Sturrock και πρόσθεσε ότι αρκεί ένα μόνο σχόλιο για να σου προκαλέσει διατροφική διαταραχή.
Νεαρές μπαλαρίνες ένιωθαν ντροπή και μίσος για το σώμα τους
Η Ellen συνέχισε να χορεύει επαγγελματικά για τέσσερα χρόνια. Τώρα αποφάσισε να κινηθεί νομικά εναντίον της Βασιλικής Ακαδημίας Χορού.
«Είμαι από τους τυχερούς επειδή εξακολουθώ να έχω αυτή την καριέρα; Ίσως; Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έμεινα με θέματα που θα με απασχολήσουν για μια ζωή και τα οποία θα πρέπει να βρω έναν τρόπο να τα αντιμετωπίσω», σημειώνει.
Ο δικηγόρος Dino Nocivelli, ο οποίος εκπροσωπεί την Ellen και ορισμένες άλλες χορεύτριες μπαλέτου από άλλη σχολή, δήλωσε ότι οι πελάτισσές του αποφάσισαν να μιλήσουν ανοιχτά για διαφορετικούς λόγους η κάθε μία. Λέει ότι κάποιες θέλουν μια παραδοχή ότι όντως υπήρξε κακοποίηση, ώστε να λογοδοτήσουν αυτές οι σχολές.
Σε ανακοίνωσή της, η Βασιλική Ακαδημία Χορού σημειώνει: «Τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό από την ευτυχία και τη συνεχή ευημερία των μαθητών», προσθέτοντας πως η Ακαδημία «βελτιώνεται και καινοτομεί συνεχώς προκειμένου να προστατεύει την υγεία και την ευημερία τους». Ξεκαθάρισε πως όταν προκύπτουν ζητήματα ακολουθούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες που διασφαλίζουν την ταχεία αντιμετώπισή τους, καταλήγοντας πως η Ακαδημία εργάζεται προς την κατεύθυνση της αριστείας με ακεραιότητα και πάθος.
«Κατέληξα στο νοσοκομείο»
Η Harriet Royle ήταν 13 ετών όταν ξεκίνησε στο Elmhurst. Είχε προηγουμένως κάποια προβλήματα με την εικόνα του σώματος και τη διατροφή της, αλλά όταν ξεκίνησε τη φοίτησή της εκεί ήταν υγιής και γυμνασμένη.
Ωστόσο έχασε τόσο πολύ βάρος που χρειάστηκε να μπει στο νοσοκομείο, αφού -όπως της είπαν- μπορεί να μην επιβίωνε διαφορετικά. Όπως λέει η ίδια, η ραγδαία απώλεια βάρους άρχισε μετά από μια αξιολόγηση, όταν της είπαν ότι έπρεπε να βελτιώσει την αερόβια φυσική της κατάσταση, κάτι που η ίδια εξέλαβε ως ένα κωδικοποιημένο μήνυμα για να χάσει βάρος.
Η Harriet έχασε σημαντικό βάρος και στην επόμενη αξιολόγησή της τέσσερις μήνες αργότερα, επαινέθηκε από το σχολείο επειδή έκανε όλα όσα της είχαν συστήσει να κάνει.
Η μητέρα της είπε στο BBC ότι μία από τις καθηγήτριες είχε πει στην κόρη της να συνεχίσει να κάνει αυτό που κάνει, γιατί έχει αποτέλεσμα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η Harriet να νιώθει ότι παίρνει περισσότερη προσοχή από τους δασκάλους. «Ήταν κάτι σαν επιβεβαίωση ότι αυτό που κάνεις είναι το σωστό», λέει.
Body shaming από τους δασκάλους
Η απώλεια βάρους της συνεχίστηκε στο σχολείο και κατά τη διάρκεια των διακοπών και σύντομα η κατάσταση ξέφυγε από τον έλεγχο. Σύμφωνα με τη μητέρα της, η ακραία απώλεια βάρους της κόρης της δεν έπρεπε ποτέ να φτάσει στο σημείο στο οποίο έπρεπε η ίδια να επέμβει και να ζητήσει από τη σχολή να την πάρει πίσω στο σπίτι.
Η Harriet βγήκε από το νοσοκομείο επτά μήνες αργότερα και δεν επέστρεψε ποτέ στο Elmhurst.
Σε ανακοίνωσή του, το Elmhurst αναφέρει ότι προωθεί την καλή σωματική και ψυχική υγεία και αναλαμβάνει δράση όποτε εντοπίζονται ζητήματα. Ισχυρίζεται ακόμη πως έχει μια σύγχρονη διδακτική προσέγγιση που υιοθετεί μια εξαιρετικά πειθαρχημένη εκπαίδευση στο πλαίσιο ισχυρών αρχών διασφάλισης.
Το BBC ζήτησε από το Elmhurst να σχολιάσει τις μαρτυρίες αυτές με τη σχολή να σημειώνει πως αναγνωρίζει μεν κάποια στοιχεία, αλλά σαφή καθήκοντα εμπιστευτικότητας δεν της επιτρέπουν να σχολιάζει, υπογραμμίζοντας πάντως πως τα αρχεία του σχολείου διαφέρουν σε ορισμένα σημαντικά σημεία από τις μαρτυρίες.
Με πληροφορίες από: BBC
Νεοτερα
